SALGIN HASTALIK
SÜRECİNDE ORTAYA ÇIKABİLECEK OLASI PSİKOLOJİK TEPKİLER NELERDİR?
- Günlük
yaşam rutinlerinizin değişmesi ve sürece dair belirsizlik ile hayatınız
üzerindeki kontrol hissinin azalması
- Sosyal
mesafelendirme ya da karantinanın yarattığı yalnızlık hissi
- Geleceğe
yönelik umutsuzluk, korku, endişe
- Çaresizlik
- Sevdiklerinize
hastalık bulaştırmaya dair yoğun kaygı
- Sürece
dair birilerini suçlama
- Sevdiklerinizin
sağlığı konusunda yoğun kaygı duyma
- Alınan
önlemler karşısında öfke, değersiz hissetme
- Eski
alışkanlıklara duyulan özlem
- Konsantre
olamama, hatırlamakta güçlük, karar verememe
- Yalnızca
olumsuz düşüncelere odaklanma
- Sıklıkla
kabuslar ve sıkıntı verici rüyalar görme
- Çok
fazla uyuma ya da uykuya dalma ve uykuyu sürdürmekte güçlük çekme
- Çok
fazla ya da eskisinden çok az yeme
- Sorumlulukların
ertelenmesi ya da önemsenmemesi
- İçe
kapanma, kimseyle iletişim kurmak istememe, yalnız kalma isteği ya da sürekli
yanında birilerinin olmasına ihtiyaç duyma
- Sürekli
gergin, sinirli, huzursuz hissetme
- Dalgınlık,
karar vermekte güçlük
- Bu
duygulara; baş ağrısı, bulantı, mide-bağırsak problemleri, yerinde duramama,
çarpıntı, baş dönmesi…vb fiziksel belirtilerin eşlik etmesi
- Tanı
almış ya da şüpheli durumda olan kişilerin dışlanma, etiketlenme, ötekileştirme
kaygısı
- Aile
içi anlaşmazlıklar, çatışmalar ve iletişim sorunları
YAŞADIĞIMIZ SÜREÇTE
BU VE BENZERİ TEPKİLERİN ORTAYA ÇIKMASI NORMALDİR. BUNLAR ANORMAL BİR DURUMA
VERİLEN NORMAL TEPKİLERDİR.
ZAMAN İLERLEDİKÇE
NELER OLABİLİR?
- Olup
biten durum kabul edilmeye başlanır
- Tepkilerin
şiddeti azalır
- Günlük
yaşam sorumlulukları yerine getirilmeye başlanır
- Gelecekle
ilgili planlar yapılır
- Salgın
hakkında düşünülür ama zihni tamamen meşgul etmez
KENDİNİZİ İYİ
HİSSETMEK İÇİN NELER YAPABİLİRSİNİZ?
- Hissettiklerinizin
Anormal bir durum karşısında gösterilen Normal tepkiler olduğunu unutmayın
- Bu
duyguları hissederken yalnız olmadığınızı, herkesin benzer şeyler hissettiğini
kendinize hatırlatın
- Alışkanlıklarınızı
eskisi gibi sürdürme isteğinizin normal olduğunu ancak kendi kontrolünüzde
olmayan nedenlerle bunu yapamayacağınızı kabul edin
- Yaşadığınızın
geçici bir süreç olduğunu unutmayın
- Bazı
şeylerin gerçekten sizin kontrolünüz dışında olduğunu kabul edin
- Ev
içerisinde size iyi gelebilecek etkinlikler belirleyin (çiçek bakımı, örgü,
takı tasarımı, ufak tamiratlar, yemek yapmak, kitap okumak, müzik dinlemek,
basit fiziksel egzersizler…vb)
- Ev
içerisinde yapmayı düşünüp ertelediğiniz düzenlemelere zaman ayırın
(dolapların/kitaplığın düzenlenmesi, eşyaların yerinin değiştirilmesi…vb)
- Yakınlarınız
ve sevdiklerinizle sık sık telefondan ve görüntülü sohbetle görüşün
- Güvendiğiniz
insanlarla duygularınızı ve düşüncelerinizi paylaşın
- Sohbetlerinizde
yalnızca salgından değil başka konular hakkında da konuşun
- Sevdiklerinizle
birlikte gülmeyi, şakalaşmayı ihmal etmeyin
- Hayatınızda
hala sizin kontrolünüzde olan şeyleri kendinize hatırlatın
- Yalnızca
güvenilir kaynaklardan (Sağlık Bakanlığı, Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanları…vb)
aldığınız bilgilere itimat edin
- Bedeninizi
virüsten koruduğunuz gibi zihninizi de bilgi kirliliğinden koruyun
- Günde
bir veya iki kez salgın hakkındaki haberleri izleyin, bilgi alma ihtiyacınızı
dozunda doyurun
- Kalan
zamanlarda haber kanalları dışındaki programları da izleyin (spor kanalları,
belgesel, film, dizi…vb)
- Kendinizi,
ailenizi ve toplumu korumak adına alınan önlemlere uyduğunuz için kendinizi
takdir edin
- Geçmişte
yaşadığınız zorluklarda nasıl baş ettiğinizi hatırlayın ve bu durumla da başa
çıkabileceğiniz konusunda kendinize güven verin
- Her
gün en az 10 dakika kendinizle baş başa kalın, gözlerinizi kapatın ve yalnızca
nefes alış verişinize odaklanarak zihninizi sakinleştirin ve bedeninizi
gevşetin
- İnançlarınız
doğrultusunda size iyi gelen ritüelleri yerine getirin
- Bağışıklık
sisteminizi ve ruh sağlığınızı korumak için sağlıklı beslenin, iyi uyuyun,
sigara ve alkolden uzak durun, kafein içeren çay, kahve…vb içeceklerden uzak
durun, bol su için
NE ZAMAN BİR UZMANDAN
DESTEK ALABİLİRSİNİZ?
- Yukarıda
belirtilen önerileri yaptığınız halde tepkileriniz azalmıyorsa
- Ortaya
çıkan stres tepkileri salgından önce de varsa ve sonrasında şiddeti arttıysa
- Stres
tepkileri bir ayın ardından artarak devam ediyorsa
- Bu
tepkiler gündelik hayatınıza dair basit sorumluluklarınızı (beslenme,
çocuklarınıza bakım verme…vb) yerine getirmenize engel oluyorsa
- Bu
tepkilerden pek çoğu yoğun olarak ve bir arada ortaya çıkıyorsa
- İştah
ve uyku düzeniniz belirgin şekilde bozulmuşsa
- İçinde
bulunduğunuz durumdan kurtulmak için zararlı alışkanlıklar edinmeye ya da bu
alışkanlıkları artırmaya başladıysanız
BİR
RUH SAĞLIĞI UZMANINDAN DESTEK ALINIZ.