Başkan Urgenç; Üniversite özerkliğini Türkiye’de bilim ve sanatı geliştirmek için kullanmalıdır

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türk Eğitim Sen Nevşehir şube başkanı Tayfur Urgenç; Dünyada ve Türkiye’de Üniversitelerin gelişimi ve özerkliği ile ilgili kısa bir değerlendirmede bulunarak üniversite özerkliğini bilim ve sanatı geliştirmek için kullanmalıdır. Dedi.

1-Büyük mücadeleler sonucunda Dünyada üniversiteler 1200’lü yıllarda özgün bir yapıya ulaştılar. Üniversite kuruluşunun dört konuda özerkliği vardı. 1-Bakalorya (Eğitim ve Diploma) 2-İdari özerklik 3- Adli özerklik 4-Mali özerklik

2-Bu mücadelelerinin en önemlisini Ortaçağda 13.yy ilk yıllarında Üniversite özgürlüğünü savunan Paris Üniversitesi öğretim üyeleri sergilemişlerdi. Egemen güçlerin baskısına karşı bilimin özerkliğini savunarak İngiltere’ye giderek Oxford’u kurdular.

3-Bilim ve Sanat iltifata tabidir. İtibar görmediği yeri terk eder. Selçuklu ve Osmanlıda Medreseler 16.yy’a kadar bilimin ve sanatın beşiği oldular. Selçukluyu imar edenler Osmanlıyı cihan devleti yapanlar medreseden yetişen bu bilim insanları idiler.

4-Siyasetin bilimi baskı altına alıp kendi kontrolü altına almak istemesiyle aklı ve müspet bilimlerin programdan çıkartılması, öğretim ve yöntem bozulmasına neden olmuştur. Eleştiri ve tartışmalı eğitimden ezberci ve aktarmacı eğitime geçilmiştir.

5-Medreseye müderris atanma biçimindeki bekleme süresi mülazamet sisteminin terkedilerek kayırma ve beşik uleması sistemi ile müderris tayini Osmanlı’da biliminde çökmesine neden olmuştur.

6-Dönemi analiz eden bir tarihçi şu aktarımı yapmakta idi; “Müderris vardır ki ayda bir kez derse varmaz. Nice varsın ki okutacak talebe bulunmaz; bulunsa da kendisi ders vermeğe kadir olmaz.”

7-Medresedeki bu bozulma Osmanlı’nın çöküşünün en temel nedeni olduğu gibi Türk Eğitim sisteminin de yenilenmesi gerekliliğini ortaya koymaktaydı.

8-Cumhuriyetle birlikte Türkiye yeni bir eğitim hamlesi ile Üniversite özerkliğini sağlayarak, bilimi ve akademiyi temel almıştır. Ancak Atatürk’ten sonra üniversiteler siyasetin, hükümetlerin uygulama alanı olmanın dışına çıkamamıştır.

9-Gâvur diye nitelendirdiğimiz Batı’nın Ortaçağ’da çözdüğü üniversite meselesini biz 21.yy’da hala çözemedik. Bugün Üniversite sıralamalarında Türkiye’den üniversitelerin olmaması iyi analiz edilmelidir. Üniversitenin bilimsel özerkliği sağlanmalıdır. Akademi bilim üretmelidir.

10-Şu gerçek iyi idrak edilmelidir. 16.yy’a kadar Batıdan Medrese eğitimi görmeye gelmek ayrıcalık iken bugün Batıya eğitim için gitmek kişilere saygınlık kazandırmakta değer katmaktadır.

Tayfur Urgenç

Tarih Öğretmeni

Tes. Nevşehir Şube Başkanı